Pfeil z powrotem Trennstrich
       
 

Program badań przesiewowych raka szyjki macicy i piersi – zamknięty?

Umieralność z powodu raka piersi jest w Polsce nadal ponad dwukrotnie wyższa niż średnia krajów UE. Normę w krajach Unii Europejskiej stanowi tam pięcioletnie przeżycie 80% pacjentek, a w krajach skandynawskich nawet 90%. W Polsce 5 lat od diagnozy przeżywa 50% kobiet. Podobnie rzecz ma się z rakiem szyjki macicy.

Biorąc pod uwagę wpływ na zapadalność, umieralność oraz przeżycie dotychczasowa realizacja programu badań przesiewowych raka szyjki macicy i piersi okazała się nieskuteczna, choć na program wydano ponad 1,2 mld zł z publicznych pieniędzy. Efektem dziesięciu lat prowadzenia programu powinna być poprawa smutnych statystyk.

Słabości programu badań przesiewowych obnażył audyt przeprowadzony w celu oceny jego skuteczności oraz efektywności wydawania publicznych środków m.in. przez Fundację MY Pacjenci, ekspertów oraz organizacje onkologiczne.

NFZ zapoczątkował program w 2005 roku. Program przesiewowy w kierunku raka szyjki macicy objął zaledwie 34% kobiet w wieku od 25-59 lat. Warunkiem skuteczności tego typu badań jest natomiast ich masowość, długoterminowość i jakość. Nie będą skuteczne, jeśli zgłaszalność nie osiągnie co najmniej 70% jak w krajach zachodnich, dzięki czemu można poprawić wskaźniki przeżycia nawet o 80%.

Ministerstwo Zdrowia nie chce finansować ośrodków koordynujących, które działają w ramach Narodowego programu zwalczania chorób nowotworowych, w ich obecnej postaci. Ośrodki te, zajmujące się m.in. rozsyłaniem zaproszeń na badania, przygotowywaniem akcji edukacyjnych, szkoleniami oraz kontrolą jakości badań nie spełniły pokładanych w nich oczekiwań; ponadto ich działaniom brakowało koordynacji (osobne strony www, osobne kampanie informacyjne, często niedostosowane do potrzeb odbiorców). Poziom wiedzy Polek na temat badań i profilaktyki nowotworów piersi i szyjki macicy pozostaje znikomy. Ponieważ poprzedni program zwalczania chorób nowotworowych wygasł, a nowy nie wszedł w życie, ośrodki koordynujące pozostają zamknięte.

Na razie brak szczegółów dotyczących tego, jak będą wyglądały w przyszłości badania profilaktyczne. Dziennik „Gazeta Prawna” donosi, że badania przesiewowe nowotworów szyjki macicy i piersi mają być od grudnia zamknięte. Ministerstwo Zdrowia oświadczyło natomiast: „W obszarze profilaktyki raka szyjki macicy i raka piersi planowana jest kontynuacja działań związanych z edukacją, kontrolą jakości badań oraz szkoleniami dla personelu medycznego”.

Źródło: PAP, alivia.org.pl, serwisy.gazetaprawna.pl