|
|
z powrotem | |
Dieta w chorobie nowotworowej
Zarówno w chorobie nowotworowej, jak i w trakcie jej leczenia pojawia się szereg czynników zaburzających funkcjonowanie organizmu i mogących doprowadzić do niedożywienia, a także wyniszczenia nowotworowego (kacheksji), związanej z wywołaną chorobą zmianą przebiegu procesów metabolicznych organizmu. Problem niedożywienia dotyczy od 30% do nawet 80% ogółu pacjentów onkologicznych. Tymczasem właściwe odżywanie ma bezpośredni wpływ na poprawę rokowania. Dieta w chorobie nowotworowej ma za zadanie realizować kilka ważnych celów:
Dieta w chorobie nowotworowej powinna być przede wszystkim lekkostrawna, a zarazem dostarczająca potrzebnych ilości białka, węglowodanów, oraz tłuszczów (głównie roślinnych: z nasion i orzechów), witamin i składników mineralnych. Należy pamiętać, że chorzy często mają dużo większe (nawet o jedną piątą) zapotrzebowanie energetyczne niż osoby zdrowe. W praktyce wdrożenie prawidłowej diety pacjentów leczonych radio- lub chemioterapią nie jest łatwe – z powodu towarzyszących leczeniu działań niepożądanych. Do najczęściej zgłaszanych zaburzeń należą osłabienie, brak apetytu i zmiana w odczuwaniu smaków, wynikające z uszkodzenia komórek wyścielających układ pokarmowy i jamę ustną oraz kubków smakowych. W wyniku uszkodzenia kubków smakowych jedzenie wydaje się być pozbawione smaku lub posiadać zbyt intensywny, np. zbyt słodki lub zbyt słony, smak. Często pacjenci zgłaszają metaliczny posmak w ustach po spożyciu produktów bogatych w białko. Jednym słowem, jedzenie nie smakuje, a zapachy i smaki drażnią. Bardzo ważne jest, aby chorzy mimo wszystko nie rezygnowali z mięsa, ryb i nabiału, zawierających dużo białka oraz wiele ważnych mikro- i makroelementów, a także witamin, które nie występują w innych produktach. Aby zniwelować nieprzyjemny metaliczny smak potraw, warto je mocno przyprawiać, dodając więcej ziół i przypraw (np. stymulujące układ immunologiczny, działające synergistycznie kurkumę i ostrą paprykę) albo pić intensywnyme w smaku soki (np. z cytryny lub ananasa). Metalowe sztućce można natomiast zastąpić plastikowymi lub porcelanowymi. Wielu chorych w celu pozbycia się metalicznego posmaku w ustach między posiłkami używa miętowej gumy do żucia. Przy znacznym osłabieniu i dolegliwościach ze strony układu pokarmowego warto spożywać w ciągu dnia, a także w nocy, jeśli chory odczuwa taką potrzebę, kilka mniejszych posiłków (nawet sześć do ośmiu). Mniejsze porcje redukują dolegliwości żołądkowo-jelitowe, chory nie odczuwa tak szybko sytości, a zarazem dieta staje się bardziej różnorodna. Posiłki winny być spożywane w miłej atmosferze, z rodziną lub znajomymi, aby jedzenie kojarzyło się z przyjemnością. Płyny (wodę, soki) należy pić między posiłkami, a nie w trakcie, ponieważ pite w trakcie jedzenia powodują szybsze odczucie sytości, przez co chory mniej zjada. Przy poważnych problemach z jedzeniem, kiedy posiłki nie dostarczają odpowiedniej ilości kalorii i substancji odżywczych, warto rozważyć wzbogacenie diety o preparaty żywienia medycznego. Aby pomóc sobie w dolegliwościach powodowanych chorobą i leczeniem onkologicznym, zdecydowanie warto zaplanować sposób odżywiania tak, aby był zgodny z indywidualnym (najlepiej popartym wynikami badań) zapotrzebowaniem organizmu oraz łagodził uczucia bólu i dyskomfortu. (Źródło: M. Kwarciak, medonet.pl; Zdjęcia: © Photographee.eu / Fotolia) |
Brak apetytu, a także zmiana w odczuwaniu smaków to bardzo częsty problem osób poddawanych terapiom onkologicznym, a przecież bogata w składniki odżywcze, urozmaicona dieta jest niezmiernie ważna dla powodzenia leczenia przeciwnowotworowego.