Profilaktyka i zdrowie
„BIO” i „EKO” w diecie skuteczną profilaktyką nowotworów

We Francji, kraju słynącym ze znakomitej kuchni, dr Julia Baudry wraz z zespołem badaczy przeprowadziła prospektywne badanie kohortowe z udziałem niemal 70 000 uczestników, które wykazało, że ryzyko zachorowania na raka spada w miarę wzrostu spożycia żywności ekologicznej.

Wyniki badania zrealizowanego na paryskiej Sorbonie, opublikowane w październiku 2018 roku w czasopiśmie „JAMA Network”, mogą stanowić kolejny argument za szkodliwością pestycydów w dyskusji na temat masowego stosowania środków ochrony roślin przy produkcji żywności, zwłaszcza w świetle pierwszych zasądzonych odszkodowań i tysięcy pozwów przygotowywanych przeciwko koncernowi Monsanto. Jego właścicielem jest od niedawna niemiecki gigant chemiczny i farmaceutyczny Bayer.

Do udziału w badaniu zostały zaproszone wyłącznie osoby, u których w momencie rozpoczęcia badania wykluczono chorobę nowotworową (z wyjątkiem raka podstawnokomórkowego). Uwzględniono w nim przekazywane przez uczestników dane na temat częstotliwości spożycia żywności ekologicznej oraz nawyków dietetycznych. Badani byli pytani o sposób odżywiania co dwa miesiące od maja 2009 r. do listopada 2016 r.

Przedmiotem zainteresowania badaczy było 16 grup produktów, wśród nich owoce, warzywa, wyroby sojowe, przetwory mleczne, mięso i ryby, jaja, zboża, mąka, chleb i inne produkty zbożowe, oleje i przyprawy, dania gotowe, kawa, herbata, wino, herbatniki, czekolada, cukier, dżemy i suplementy diety. Uczestnicy zgłaszali częstotliwość spożywania (nigdy – czasami - najczęściej) żywności ekologicznej z poszczególnych grup. Następnie obliczano wielkość spożycia żywności ekologicznej w skali od 0 do 32 punktów.

Badani zostali podzieleni na cztery grupy w zależności od ich nawyków żywieniowych związanych ze spożyciem produktów ekologicznych. Pod koniec okresu obserwacji wykryto wśród uczestników badania 1340 przypadków raka, najczęściej (459 przypadków) raki piersi, ponadto 180 raków prostaty, 135 nowotworów skóry, 99 raków jelita grubego, 47 chłoniaków nieziarniczych i 15 innych chłoniaków. Okazało się, że osoby z najwyższym udziałem produktów bio w diecie miały o około 25% niższe ryzyko zachorowania na nowotwór. Krótko mówiąc, im więcej „bio” lub „eko” w diecie, tym mniejszy odsetek zachorowań.

Wśród poddanych badaniu 68 946 osób narodowości francuskiej odsetek kobiet wynosił 78%. Choć nie monitorowano poziomu zanieczyszczenia żywności spożywanej przez uczestników badania, a także nie wzięto pod uwagę różnic w normach bezpieczeństwa biologicznego żywności, wyniki badania powinny być dla każdego okazją do refleksji nad swoimi zachowaniami konsumenckimi. Promowanie wytwórstwa i spożycia żywności ekologicznej w społeczeństwie może okazać się skuteczną strategią zapobiegania chorobom nowotworowym.

Przypomnijmy: w 2015 roku Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem zaliczyła trzy powszechcnie stosowane w rolnictwie pestycydy - glifosat, malation i diazinon – do substancji rakotwórczych dla ludzi (grupa 2A) w oparciu o dowody z badań na temat narażenia w miejscu pracy u ludzi i testów laboratoryjnych na zwierzętach. Z obserwacji osób narażonych zawodowo na kontakt z pestycydami (głównie zatrudnionych w rolnictwie) wynika, że malation jest związany z występowaniem raka prostaty, diazinon - raka płuc, a wszystkie trzy pestycydy - chłoniaka nieziarniczego.

W ogólnej populacji stałe narażenie na niskie dawki pestycydów jest powszechne, zwłaszcza poprzez spożycie przemysłowo uprawianych owoców i warzyw, rutynowo traktowanych herbicydami, fungicydami, insektycydami, desykantami i całym szeregiem szkodliwych dla żywych organizmów substancji. Pestycydy są obecne w moczu i krwi ponad 90% mieszkańców Stanów Zjednoczonych. Tymczasem przejście z żywności przemysłowej na żywność organiczną powoduje spadek stężenia metabolitów pestycydów w moczu.

Nie znamy jeszcze wszystkich konsekwencji zdrowotnych spożywania przemysłowo uprawianej żywności zanieczyszczonej pestycydami. Podobnie dopiero odkryjemy wszystkie zdrowotne dobrodziejstwa płynące z wyboru żywności ekologicznej lub tradycyjnie produkowanej.

(Źródło: E.C. Hemler, J.E. Chavarro, F.B. Hu, Organic Foods for Cancer Prevention—Worth the Investment?, „JAMA Intern Med.” (published online: October 22, 2018); J. Baudry, K.E. Assmann, M. Touvier, et al., Association of Frequency of Organic Food Consumption With Cancer RiskFindings From the NutriNet-Santé Prospective Cohort Study, „JAMA Intern Med.” (published online: October 22, 2018)