Pfeil z powrotem Trennstrich
       
 

Leczenie onkologiczne
Rak piersi: radykalna operacja nie zmniejsza ryzyka wznowy miejscowej

Radykalna operacja była i pozostaje często stosowanym i uznawanym za najwłaściwsze rozwiązaniem w leczeniu raka piersi. Tymczasem prowadzone na świecie badania naukowe dostarczają danych wskazujących na to, że w przypadku tego nowotworu rozległa operacja nie zawsze zmniejsza ryzyko nawrotu miejscowego.

Ze względu jednak na zmienność podtypów raka piersi i masy nowotworu pozostałej po operacji dokładne określenie ryzyka wznowy jest w każdym przypadku bardzo trudne. Tymczasem czynniki ryzyka powstania wznowy miejscowej raka piersi powinny w dużej mierze decydować o wyborze metody leczenia. Grupy chorych obciążonych wysokim ryzykiem wznowy określane są przede wszystkim na podstawie czynników klinicznych, histopatologicznych i wybranych wskaźników immunohistochemicznych (status receptora estrogenu, progesteronu i HER2). Stale prowadzone są badania nad ekspresją genów mogących wpływać na różnice w rokowaniu, ryzyku nawrotu i odpowiedzi na leczenie.

Publikowane w ostatnich latach badania wykazują, że na wystąpienie nawrotu wpływ ma biologia nowotworu oraz zastosowane leczenie. Radykalne postępowanie chirurgiczne często nie zmniejszało ryzyka wznowy. Dla przykładu, w jednym z badań chore na nowotwór typu ER/PR – dodatnie, HER2 – ujemne miały o wiele mniejsze prawdopodobieństwo wznowy niż pacjentki z potrójnie ujemnym rakiem piersi.

Biologia nowotworu nie tylko wpływa na ryzyko wznowy miejscowej, określa również czas, w jakim może się ona pojawić. W bardziej agresywnych podtypach wskaźnik wznowy miejscowej osiąga wartości szczytowe po pięciu latach z ryzykiem małych zmian lub bez ryzyka zmian w okresie późniejszym.

Kolejne interesujące dane pochodzące z badań: u chorych kobiet, które zostały poddane operacji oszczędzającej przed wprowadzeniem trastuzumabu, wznowa miejscowa pojawiała się w ciągu 3 lat u 7% pacjentek. Liczba wznów spadła do 1% w badaniu przeprowadzonym wśród kobiet, które przyjmowały trastuzumab. Spadek wznów miejscowych nowotworu po wprowadzeniu trastuzumabu był niemal taki sam u pacjentek poddanych mastektomii.

Podejrzewa się, że przyczynę częstszych wznów miejscowych raka piersi w przeszłości stanowiły operacje usunięcia guza bez zachowania marginesów i słaba jakość badań obrazowych. Dawniej zatem mastektomia rzeczywiście zmniejszała ryzyko miejscowej wznowy nowotworu. Obecnie jednak ryzyko to znacząco się obniżyło dzięki postępowi chirurgii onkologicznej oraz wprowadzeniu lepszych leków.

(Źródło: A. Ernst, alivia.org.pl; Zdjęcia: ArTo/stock.adobe.com)